Κυριακή 22 Μαΐου 2022

Βάλια Κάλντα: μια αλπική κοιλάδα γεμάτη ζωή!

Ο Εθνικός Δρυμός Πίνδου βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της οροσειράς και είναι γνωστός ως Βάλια Κάλντα. Το μεγαλύτερο κομμάτι της έκτασης ανήκει στο Νομό Γρεβενών και το υπόλοιπο στο Νομό Ιωαννίνων. Ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός το 1966 και έκτοτε η πλούσια χλωρίδα και πανίδα της περιοχής βρίσκεται υπό προστασία. Ψηλά βουνά, τεράστιοι γκρεμοί, βαθιά ρέματα, ποτάμια, λίμνες, πυκνά δάση, άγρια μανιτάρια, σπάνια είδη πουλιών, μεγάλα θηλαστικά. Αυτός ο τόπος είναι γεμάτος εκπλήξεις.

Η βλάχικη ονομασία Βάλια Κάλντα σημαίνει «Ζεστή κοιλάδα» και αρκετές είναι οι ερμηνείες για το πώς δόθηκε στην περιοχή. Εικάζεται ότι προέκυψε επειδή αποτελούσε καταφύγιο όταν ο καιρός στις τριγύρω ψηλές κορυφές αγρίευε. Συχνά αναφέρεται ότι οφείλεται στις ημερίσιες θερμοκρασιακές διακυμάνσεις καθώς εμφανίζονται υψηλές θερμοκρασίες κατά την διάρκεια της ημέρας και χαμηλές κατά τη διάρκεια της νύχτας. Τέλος, πολύ πιθανό είναι ο χαρακτηρισμός "ζεστή" να δόθηκε στην κοιλάδα κατ’ ευφημισμό, καθώς αποτελεί μία από τις πιο κρύες και υγρές περιοχές της Ελλάδας, με χιόνι να την καλύπτει 7-8 μήνες τον χρόνο. 


Βουνά Εθνικού Δρυμού Πίνδου
Πηγή: George Terezakis
Τα Βουνά
Η αλπική κοιλάδα της Βάλια Κάλντα βρίσκεται σε υψόμετρο 1.400 μέτρων και περιβάλλεται από επιβλητικά βουνά. Το ορεινό σύμπλεγμα του Λύγκου σχηματίζει ένα πέταλο γύρω της αφήνοντας ανοιχτό το δυτικό της τμήμα. Η υψηλότερη κορυφή του Λύγκου είναι το  Αυγό (2.177 μ.) και αρκετές κορυφές ακόμα ξεπερνούν τα 2.000 μέτρα, με διασημότερη το Μαυροβούνι ή Φλέγκα στα 2.159 μέτρα. 


Τα Δέντρα
Τα βουνά αυτά στο μεγαλύτερο μέρος τους καλύπτονται από πυκνά δάση με ψηλά δέντρα. Από τα 1.000 έως τα 1.600 μέτρα συναντάμε κυρίως δάση μαυρόπευκου και οξυάς, ενώ από εκεί και πάνω ευδοκιμεί το ρόμπολο που είναι δέντρο ανθεκτικό στο ψύχος και συνήθως δεν σχηματίζει δάση. 

Δάσος Εθνικού Δρυμού Πίνδου
Πηγή: https://www.visit-grevena.gr


Βωλίτης ο ροδόξανθος
Πηγή: Μουσείο Μανιταριών Γρεβενών
Τα Μανιτάρια
Η μυκοχλωρίδα είναι από τις πιο πλούσιες, ενδιαφέρουσες και εντυπωσιακές μορφές ζωής που φιλοξενούνται στο Δρυμό. Ειδικά από την πλευρά των Γρεβενών, πολλοί είναι οι συλλέκτες άγριων μανιταριών που ασχολούνται επαγγελματικά ή ερασιτεχνικά. Στα βουνά αυτά εντοπίζονται δεκάδες είδη βρώσιμων και μη μανιταριών, με χαρακτηριστικότερα τους βωλίτες και τα αγαρικά, ενώ υπάρχουν και τρούφες. Τα άγρια μανιτάρια είναι εξαιρετικά νόστιμα, ωστόσο είναι και εξαιρετικά σημαντικό να μπορεί κάποιος συλλέκτης να διακρίνει αν πρόκειται για φαγώσιμα ή δηλητηριώδη. 


Τα Ποτάμια
Ο μεγαλύτερος ποταμός που διασχίζει την Βάλια Κάλντα είναι ο Αώος. Επιπλέον, πολλά είναι τα ρέματα διαφόρων μεγεθών που βρίσκονται σε διάφορα σημεία της, με σημαντικότερο και πιο χαρακτηριστικό για τον Δρυμό το Αρκουδόρεμα. Πρόκειται για έναν μεγάλο και συχνά ορμητικό παραπόταμο του Αώου, που ονομάστηκε έτσι επειδή οι κάτοικοι της περιοχής συναντούσαν εκεί αρκούδες που πήγαιναν να βρουν νερό και να πιάσουν ψάρια και βατράχια.

Αρκουδόρεμα

Οι Λίμνες
Όπως είναι φυσικό, εκτός από πολλά ρέματα στην Δρυμό υπάρχουν και πολλές λίμνες σε διάφορα μεγέθη, όπως ο Λάκκος στα 1.600 μέτρα και οι δυο λίμνες της Φλέγγας στα 1.850 μέτρα, οι οποίες επικοινωνούν γεμίζοντας η πάνω την κάτω. Κεντρικό σημείο του Δρυμού είναι και η τεχνητή λίμνη των Πηγών Αώου, η οποία σε υψόμετρο 1.350 μέτρων αποτελεί την πιο ορεινή μεγάλη λίμνη της χώρας μας. Η μορφολογία της με μικρές νησίδες και στενούς όρμους δημιουργεί ένα εντυπωσιακό τοπίο.

Λίμνες Φλέγγα
Πηγή: http://www.metsovo.org

Λίμνη Πηγών Αώου

Τα Ζώα
Η πανίδα στην Βάλια Κάλντα είναι ίσως το πιο ιδιαίτερο στοιχείο της. Η περιοχή αποτελεί καταφύγιο για μεγάλα θηλαστικά όπως η καφετιά αρκούδα, το αγριόγιδο και το ζαρκάδι, τα οποία έχουν εξαφανιστεί από τις περισσότερες περιοχές της χώρας. Πολλά είναι και τα είδη πτηνών που εμφανίζονται, όπως τα σπάνια γύπας και βασιλαετός. Το υγρό κλίμα του Δρυμού χάρη στα άφθονα νερά βοηθάει την επιβίωση ερπετών όπως το ασινόφιδο και το λιμνόφιδο, αλλά και αμφίβιων, με χαρακτηριστικότερο τον αλπικό τρίτωνα που ζει στις λίμνες και μοιάζει με μικρό δράκο. Στα περιφερειακά τμήματα του Δρυμού βόσκουν και κοπάδια αγελάδων και αιγοπροβάτων. 



Τα Χωριά
Στον πυρήνα του Δρυμού δεν υπάρχει κανένας οικισμός, περιφερειακά όμως βρίσκονται τα χωριά Γρεβενήτι, Φλαμπουράρι, Μηλιά, Κρανιά, Περιβόλι και Βοβούσα. Οι κάτοικοι στα ορεινά αυτά χωριά ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και την υλοτομεία, ενώ η Βοβούσα έχει και τουριστική δραστηριότητα, καθώς διαθέτει τόσο το καταφύγιο "Βάλντα Κάλντα", όσο και το γραφικό πέτρινο γεφύρι που ενώνει τις όχθες του Αώου, προσελκύοντας τους επισκέπτες.





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Διάβασε επίσης στο Diaxroniko.eu