Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2024

Το πρώτο γυναικείο γυμνό στην ιστορία της τέχνης

Την Αφροδίτη της Κνίδου φιλοτέχνησε ο Πραξιτέλης γύρω στο 330 π.Χ. και αποτέλεσε ορόσημο στην τέχνη, καθώς ήταν το πρώτο γυναικείο γυμνό άγαλμα. Στην εποχή του χαρακτηρίστηκε το ομορφότερο γλυπτό που υπήρξε. Το πρωτότυπο δεν μας σώζεται, πιθανόν καταστράφηκε σε πυρκαγιά τον πέμπτο αιώνα μ.Χ.. Ωστόσο, ήταν τόσο διάσημο από την εποχή του ακόμα, που εκατοντάδες εκδόσεις και αντίγραφά του κατασκευάστηκαν σε ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο, σε πλήρες μέγεθος, μικρογραφίες, ακόμη και ως σχέδιο σε νομίσματα. Για την ακρίβεια αντιγράφτηκε όσο κανένα άλλο άγαλμα στην αρχαιότητα, με αρκετές από αυτές τις εκδόσεις να έχουν διασωθεί.

Κυριακή 28 Ιανουαρίου 2024

Πώς ήταν η ζωή στην Ουτοπία;

Το άπιαστο, το επιθυμητό αλλά ανέφικτο, η ιδανική πολιτεία. Ο μύθος της Ουτοπίας πέρασε στο καθημερινό μας λεξιλόγιο, πώς όμως ξεκίνησε και πώς περιγράφηκε η ζωή σε αυτόν τον μυθικό τόπο; Δημιουργός ο Thomas More στο ομώνυμο βιβλίο του Ουτοπία το 1514. Περιγράφει την "καλύτερη σύσταση πολιτείας", όμως το αν την παρουσιάζει ως μια ενδεχόμενη κοινωνία καλύτερης ζωής ή μια σάτιρα δεν είναι απόλυτα σαφές.

Ο More βάζει στην θέση του αφηγητή τον Ραφαήλ Υθλοδαίο, ο οποίος

Κυριακή 3 Δεκεμβρίου 2023

Προετοιμάσου για το χειρότερο

Οι άνθρωποι κάνουμε σχέδια, και ο Θεός γελάει ή το Σύμπαν γαμιέται -ανάλογα πως το προσεγγίζει κανείς. Μπορεί η προετοιμασία για την χειρότερη εκδοχή να ονομαστεί αρνητισμός, κόντρα στην θετική σκέψη που λατρεύει να προωθεί η εποχή μας. Ή μπορεί να ονομαστεί πεσιμισμός, για να του δώσουμε μια πιο φιλοσοφική χροιά. Για να είμαστε όμως ειλικρινείς, όλοι ξέρουμε πως η ζωή μας δεν μπορεί να είναι πάντα τέλεια. Το να περιμένουμε πως κάτι ενδεχομένως να πάει χειρότερα είναι μια λογική που στην πραγματικότητα μπορεί να μας ανακουφίσει όταν αυτό συμβεί.

Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2023

Γιατί μάθαμε -σχεδόν- όλοι να διαβάζουμε;

Στις προβιομηχανικές κοινωνίες η σχολική εκπαίδευση αφορούσε μόνο λίγους που διέθεταν χρόνο και χρήμα για να μπορέσουν να την παρακολουθήσουν. Η συντρηπτική πλειονότητα των παιδιών επικεντρωνόταν στο να κατακτήσει εργασιακές δεξιότητες, παρέχοντας βοήθεια στις δουλειές του σπιτιού, στα χωράφια ή στις διάφορες κατασκευαστικές εργασίες. Το διάβασμα δεν ήταν απαραίτητο, ούτε και χρήσιμο στην καθημερινή ζωή. Άλλωστε τα χειρόγραφα κείμενα που ήταν διαθέσιμα ήταν σπάνια και ακριβά.

Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2023

Ο Milky Way στο νυχτερινό ουρανό!

Ο Γαλαξίας είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αξιοθέατα που μπορεί κανείς να δει στον νυχτερινό ουρανό με γυμνό ματι. Ο πλανήτης μας είναι μέρος αυτού του Γαλαξία, πράγμα που σημαίνει πως ό, τι κοιτάζουμε στον ουρανό, στην πραγματικότητα, είναι τμήμα του γαλαξία. Έτσι, για να είμαστε ακριβείς, αυτό που ξεχωρίζει και μπορούμε να θαυμάσουμε είναι το άκρο του σπειροειδούς βραχίονα του. 

Σχηματίζεται μία εντυπωσιακή, φωτεινή λωρίδα, ένας θόλος που

Κυριακή 5 Νοεμβρίου 2023

Τα 4 στοιχεία του χιπ χοπ

Το χιπ χοπ είναι ένα πολιτιστικό φαινόμενο που σχηματίστηκε από την κοινότητα των Αφροαμερικανών στο Νότιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης, την δεκαετία του '70. Ήταν μια εποχή που η φανταχτερή μουσική ντίσκο ήταν δημοφιλής και η νεολαία του περιθωρίου αναζήτησε τρόπους να εκφραστεί χωρίς περιορισμούς. 

Δεν αποτελεί μόνο ένα μουσικό είδος, αλλά έναν ευρύτερο τρόπο ζωής, μια κουλτούρα.

Κυριακή 29 Οκτωβρίου 2023

Γρήγορη μόδα: Πώς γίνεται να κοστίζει ένα μπλουζάκι ακόμα και λιγότερο από 5€;

Το να πληρώσουμε λιγοστά χρήματα για να αποκτήσουμε ένα ρούχο είναι μια οικεία συνθήκη για όλους μας, που δεν μας προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Αυτή, όμως, είναι μια πολύ πρόσφατη κατάσταση. Η ένδυση διαχρονικά αποτελούσε κάτι πολύ πιο κοστοβόρο, ο σχεδιασμός ρούχων ήταν τέχνη, έτσι οι αγορές ήταν πιο σπάνιες και η γκαρνταρόμπα συνδεόταν στενά με το κοινωνικό status. Πώς φτάσαμε στις ασφυκτικά γεμάτες ντουλάπες, με ρούχα που είναι σχεδόν μιας χρήσης; Μέσω της λεγόμενης "γρήγορης μόδας".

Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2023

Τα "Σαλόνια" του Παρισιού που καθόριζαν την τέχνη για αιώνες.

Αν ήσασταν καλλιτέχνης του 19ου αιώνα, και ονειρευόσασταν να αποκτήσετε κύρος και φήμη, ο δρόμος σας περνούσε απαραιτήτως από το Salon, την επίσημη δηλαδή Έκθεση Ζωγραφικής της Ακαδημίας Καλών Τεχνών του Παρισιού. Η διοργάνωση που ξεκίνησε ως τοπική παρουσίαση της δουλειάς των αποφοίτων μετατράπηκε στο σημαντικότερο καλλιτεχνικό γεγονός όλου του δυτικού κόσμου. 

Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023

Είναι "φυσιολογικό" να υπάρχουν ομοφυλόφιλα άτομα;

Λίγες πτυχές της ανθρώπινης βιολογίας είναι τόσο περίπλοκες όσο ο σεξουαλικός προσανατολισμός. Γεννιέσαι γκέι ή πρόκειται για μια επιλογή που μπορεί να "διδαχθεί"; Θεωρείται φυσιολογικό ή αποτελεί έναν αποκλείνοντα προσδιορισμό; Η επιστήμη δεν δείχνει μεγάλο ζήλο στο να τεκμηριώσει με ακρίβεια τα όρια της σεξουαλικής συμπεριφοράς και αυτό γιατί θεωρεί τις διάφορες παραλλαγές της ένα φυσικό μέρος της ποικιλομορφίας μας ως είδος.

Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023

Φινλανδία: Γιατί η "πιο ευτυχισμένη χώρα του πλανήτη" έχει υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών;

Η Φινλανδία θεωρείται μια από τις καλύτερες χώρες για να ζεις. Προσφέρει στους πολίτες της ασφάλεια, καλή υγειονομική περίθαλψη, καλή εκπαίδευση, ικανοποιητικούς μισθούς. Εξού και τα πρωτεία της χώρας στις ετήσιες κατατάξεις ευτυχίας.

Ασύμβατο, όμως, φαίνεται το γεγονός ότι η Φινλανδία αποτελεί και ένα έθνος που  συνδέεται με αυτοκτονίες και προβλήματα ψυχικής υγείας.

Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2023

Η ευφορία του δρομέα: Μπορείς να μαστουρώσεις από το τρέξιμο;

Όταν ξεκινήσετε την έντονη σωματική άσκηση, η αναπνοή σας γίνεται πιο βαριά, ο σφυγμός σας επιταχύνεται και το σώμα σας απελευθερώνει ορμόνες. Οι λειτουργίες αυτές μπορούν να σας βάλουν σε μια βραχείας διάρκειας, βαθιά ευφορική κατάσταση. Η λεγόμενη "ευφορία του δρομέα" ή runner's high, προκαλεί συναισθήματα έντονης ευτυχίας, ικανοποίησης και χαλάρωσης. Συχνά συνδέεται με το τρέξιμο, αλλά μπορεί να συμβεί και μετά από άλλους τύπους αερόβιας άσκησης. 

Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου 2023

Διανύοντας τον ιερό Δρόμο του Αγίου Ιακώβου

Κατά τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού τα προσκυνήματα αποτέλεσαν διαδεδομένη μέθοδο για τους πιστούς να πάρουν ευλογία και συγχώρεση αμαρτιών. Αναδείχθηκαν τρεις ιερές οδοί που οδηγούσαν στα σημαντικότερα προσκυνήματα. Η πρώτη ήταν προς τον τάφο του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη, η δεύτερη στον Πανάγιο Τάφο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα και η τρίτη στα λείψανα του Αποστόλου Ιακώβου στην Ιβηρική χερσόνησο, που μέχρι σήμερα προσελκύει επισκέπτες.

Κυριακή 3 Σεπτεμβρίου 2023

Όταν δίνονταν Ολυμπιακά μετάλλια για τις τέχνες!

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες από το 1912 έως το 1948 απευθύνονταν και σε καλλιτέχνες, καθώς πραγματοποιούνταν Διαγωνισμοί Τέχνης, με τους νικητές να κερδίζουν χρυσά, ασημένια και χάλκινα μετάλλια, παρόμοια με αυτά των αθλητών. 

Το όραμα του πατέρα των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων  Pierre de Coubertin,

Κυριακή 27 Αυγούστου 2023

Ένα 24ωρο σύμφωνα με το βιολογικό μας ρολόι

Κάθε πλάσμα, συμπεριλαμβανομένων ζώων, φυτών, μικροβίων και φυσικά ανθρώπων, εμφανίζει ορισμένες σωματικές, νοητικές και συμπεριφορικές αλλαγές που ακολουθούν έναν 24ωρο κύκλο. Πρόκειται για τον λεγόμενο κιρκάδιο ρυθμό, το ευρύτερα γνωστό βιολογικό ρολόι. Ο μηχανισμός αυτός του εγκεφάλου υποδεικνύει στο σώμα μας πότε να κοιμάται, πότε να τρώει και πότε να είναι πιο δραστήριο, με βάση στοιχεία όπως το φως και η θερμοκρασία. 

Κυριακή 20 Αυγούστου 2023

Όρνιθες του Αριστοφάνη: Πώς περιγράφεται η ουτοπική πολιτεία των πουλιών;

Οι Όρνιθες είναι μία από τις 11 κωμωδίες του Αριστοφάνη που σώζονται και αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα έργα του, που παρουσιάζεται σε θέατρα σε ολόκληρο τον κόσμο. Η ιστορία μάς παρουσιάζει τη Νεφελοκοκκυγία, την χώρα που έφτιαξαν τα πουλιά για να ζήσουν ελεύθερα.

Δύο Αθηναίοι, ο Ευελπίδης και ο Πισθέταιρος, εγκαταλείπουν την πόλη τους, αναζητώντας έναν καλύτερο τόπο, μια πόλη

Κυριακή 13 Αυγούστου 2023

Αύγουστος στις πόλεις!

Ο Αύγουστος είναι η Κυριακή του χρόνου.. Είναι ο μήνας ρεπό! Η δικαιολογημένη ραστώνη κάνει τις διακοπές να μοιάζουν μονόδρομος. Και όσο οι αρχικές σελίδες των social media γεμίζουν εικόνες με παραλίες, αναπόφευκτα οι δρόμοι των πόλεων αδειάζουν. Για να τους περπατούν οι λίγοι εναπομείναντες. 

Είτε δεν μπόρεσες να πάρεις άδεια, είτε δεν έχεις λεφτά να πας διακοπές, είτε έχεις υποχρεώσεις που σε κρατούν. Και περπατάς στους άδειους δρόμους ένα αυγουστιάτικο βράδυ και τα μπετά που ακόμα καίνε από την κάψα του μεσημεριού κάθε άλλο παρά ειδυλλιακά φαντάζουν. Αντέχεται ο Αύγουστος στην πόλη;

Κυριακή 6 Αυγούστου 2023

Louis Wein: Ζωγραφίζοντας γάτες και φτάνοντας στην σχιζοφρένεια

Το έργο του Louis Wein εμφανίζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς αντικατοπτρίζει άριστα την αλλαγή που μπορεί να επιφέρει μια ψυχική διαταραχή στην πορεία ενός καλλιτέχνη.

Κυριακή 30 Ιουλίου 2023

Μπορεί η ημερομηνία γέννησης να επηρεάσει τον χαρακτήρα μας;

Το ερώτημα αυτό δεν σχετίζεται με την αστρολογία. Η θεμελιώδης αρχή της οποίας -ότι η συνδυασμένη βαρύτητα όλων των πλανητών τη στιγμή της γέννησης καθορίζει την προσωπικότητά- αφορά μια άλλη -αβάσιμη- εκδοχή. Η ημερομηνία γέννησης μπορεί πράγματι να σχετίζεται με την προσωπικότητα, καθώς κάθε εποχή προσφέρει διαφορετικες περιβαλλοντικές συνθήκες στις οποίες εκτίθενται τα μωρά και παίρνουν τα πρώτα τους ερεθίσματα, επηρεάζοντας την πρώιμη ανάπτυξη. 

Οι πανεπιστημιακές έρευνες που έχουν διεξαχθεί, μελετούν όχι την ακριβή ημερομηνία αλλά

Κυριακή 23 Ιουλίου 2023

Τα μελτέμια του Αιγαίου

Ο δροσερός άνεμος είναι ένα χαρακτηριστικό του ελληνικού καλοκαιριού στα νησιά. Και δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς, καθώς τα μελτέμια κάνουν την εμφάνισή τους κάθε χρόνο, τους καλοκαιρινούς μήνες, ξεκινώντας από τα βόρεια του Αιγαίου και πνέοντας μέχρι το νότο. Ο άνεμος αυτός, μάλιστα, μας χαρίζει και τον καθαρό, φωτεινό ουρανό.

Κυριακή 16 Ιουλίου 2023

Πέρμια - Τριασική εξαφάνιση: Όταν η ζωή στην Γη κόντεψε να εκλείψει

Σύμφωνα με την παλαιοντολογική έρευνα, η ζωή στην Γη έχει περάσει πέντε γεγονότα μαζικού αφανισμού, εποχές δηλαδή που η βιοποικιλότητα μειώθηκε σε καταστροφικό βαθμό. Το πιο εκτεταμμένο από τα πέντε συνέβη πριν από 252 εκατομμύρια χρόνια και ονομάστηκε «Μεγάλος Θάνατος», καθώς εξαφανίστηκαν 9 στα 10 είδη του πλανήτη. Η αλλαγή που επήλθε σηματοδοτεί το γεωλογικό όριο μεταξύ της Πέρμιας και της Τριασικής περιόδου και φαίνεται να άλλαξε δραστικά την ιστορία της ζωής στον πλανήτη μας. 

Κυριακή 9 Ιουλίου 2023

Διαστημικά σκουπίδια: Τι γίνονται όλα αυτά τα αντικείμενα που εκτοξεύονται;

Από το ξεκίνημα της διαστημικής εποχής, στη δεκαετία του 1950, η ανθρωπότητα έχει εκτοξεύσει χιλιάδες πυραύλους στο διάστημα και ακόμη περισσότερους δορυφόρους στην τροχιά της Γης. Πολλά από αυτά τα αντικείμενα, ή κομμάτια τους, εξακολουθούν να βρίσκονται εκεί, αν και ανενεργά, δημιουργώντας αυτό που ονομάζουμε διαστημικά σκουπίδια ή διαστημικά συντρίμμια. 

Υπολογίζεται πως αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 2.000 ενεργοί δορυφόροι σε τροχιά

Κυριακή 2 Ιουλίου 2023

Το κείμενο του πολιτικού γάμου

Στην Ελλάδα ο πολιτικός γάμος θεσμοθετήθηκε το 1982 με τον νόμο 1250, στα πλαίσια της γενικής μεταρρύθμισης του οικογενειακού δικαίου, που στόχο είχε την προαγωγή της ισότητας των φύλων. Πρόκειται για γάμο που τελείται στα κατά τόπους δημαρχεία της χώρας από τους εκάστοτε δημάρχους, ή συνηθέστερα αντιδημάρχους. Τα τελευταία χρόνια η συχνότητά του αυξάνεται, με ζευγάρια να τον επιλέγουν είτε για ιδεολογικούς λόγους, καθώς δεν υπάρχει καμία θρησκευτική εμπλοκή, είτε λόγω ευκολίας, διότι είναι πιο σύντομος, πιο οικονομικός και κατά κανόνα γίνεται σε στενό κύκλο. 

Η τελετή ξεκινά με τους δύο μελλόνυμφους να ρωτούνται αν

Κυριακή 25 Ιουνίου 2023

Ο θεσμός της προίκας

Παραδοσιακά, ο γάμος δημιουργούσε από την πλευρά της γυναίκας την υποχρέωση να προσφέρει περιουσία, ως συνεισφορά στα βάρη της οικογένειας που επρόκειτο να δημιουργηθεί.

Η γνωστή σε όλους προίκα μπορεί να περιελάμβανε σπίτια ή μερίδια αυτών, χωράφια, μετρητά ή

Κυριακή 18 Ιουνίου 2023

Ιστορία του τουρισμού: Πώς ξεκινήσαμε να ταξιδεύουμε για αναψυχή;

Το να περνάς χρόνο μακριά από το σπίτι σου χαλαρώνοντας και γνωρίζοντας νέα μέρη είναι αγαπημένη συνήθεια των περισσότερων. Παράλληλα, στην εποχή μας, ο τουρισμός αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές οικονομικές βιομηχανίες στον κόσμο και ο αντίκτυπός του γίνεται εμφανής από την Αρκτική μέχρι την Ανταρκτική. Ταξίδευαν πάντα οι άνθρωποι για αναψυχή ή είναι ένα φαινόμενο των ημερών μας;

Κυριακή 11 Ιουνίου 2023

Πείραμα του Asch: Όταν η κρίση των πολλών μας κάνει να συμμορφωθούμε

Κάτω από ποιες συνθήκες μπορεί η πλειοψηφία να επηρεάσει την κρίση των ατόμων; Πόσο μας επηρεάζει η άποψη των πολλών, ακόμα και όταν είναι προφανώς λανθασμένη; Το ζήτημα αυτό απασχόλησε τον ψυχολόγο Solomon Asch, οδηγώντας τον σε μια σειρά πειραμάτων. Πίστευε πως τα άτομα κατασκευάζουν μια νόρμα με βάση τη συμπεριφορά των άλλων ανθρώπων για να καθορίσουν τι συνιστά σωστή και κατάλληλη συμπεριφορά για τους ίδιους και θέλησε να αποδείξει την δύναμη της συμμόρφωσης. 

Κυριακή 4 Ιουνίου 2023

Πώς λειτουργεί ο κόσμος της τέχνης;

Σε παλαιότερες εποχές, όταν η τέχνη εστίαζε στην αναπαράσταση του φυσικού κόσμου, η δεξιοτεχνία του καλλιτέχνη αποτελούσε το κυριότερο εφόδιο για την απόκτηση φήμης και την καταξίωσή του. Στην σύγχρονη τέχνη των αποδομημένων μορφών και της παραβίασης των παραδοσιακών προτύπων αισθητικής, η καταξίωση και η εδραίωση μιας εξέχουσας θέσης στον καλλιτεχνικό χώρο αποκτά μια διαφορετική διάσταση. Διάφοροι συντελεστές συνεισφέρουν ώστε το έργο τέχνης να έρθει σε επαφή με το κοινό, απαρτίζοντας τον κόσμο της τέχνης

Κυριακή 28 Μαΐου 2023

Θα αλλάξει ποτέ αυτός ο κόσμος, τελικά;

Όταν αυτός ο κόσμος μας απογοητεύει, στέλνουμε για ύπνο τον Κεμάλ, τραγουδώντας τους στίχους του Γκάτσου, αποδεχόμαστε πως ο κόσμος αυτός δεν θα αλλάξει ποτέ και παίρνουμε και οι ίδιοι απόφαση πώς έτσι άδικος, και κακός θα είναι πάντα. Και αυτό, για να είμαστε ειλικρινείς, είναι και λίγο παρήγορο..

Όμως λίγο αργότερα, κάτι μας δίνει κουράγιο ξανά και

Τρίτη 23 Μαΐου 2023

Αν δεν συμφωνείς με κάποιο πολιτικό κόμμα;

Συχνά η πολιτική βούληση μιας μερίδας πολιτών δεν ταυτίζεται με το πρόγραμμα κάποιου κόμματος, ή ενδέχεται ένα κομμάτι του λαού να αποδοκιμάζει το σύστημα στο σύνολο του. Η δημοκρατία, όμως, αφορά ολόκληρη την κοινωνία και ακόμα και όσοι δεν εκφράζονται από κόμματα, αποτελούν τμήμα της λαϊκής βούλησης, δηλαδή του ανώτατου οργάνου του Κράτους. Πώς συνεκτιμάται η γνώμη τους για την διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος; 

Κυριακή 14 Μαΐου 2023

Μια απλή ζωή..

Μπορεί να χρειαστεί πολύ χρόνο για να βρεις το θάρρος να είσαι απλός: να διαβάζεις απλά βιβλία, να φοράς απλά ρούχα, να ζεις απλές μέρες και να λες απλά πράγματα. Εδώ και αρκετές δεκαετίες, η πολυπλοκότητα φαίνεται να κρύβει πολλά πλεονεκτήματα και μεγάλη γοητεία. Διασκεδάζουμε τους φίλους μας με περίτεχνα γεύματα, επιδιώκουμε περίπλοκες σχέσεις, έχουμε καριέρες που μας εμπλέκουν σε απαιτητικές δεσμεύσεις, γεμίζουμε τις ελεύθερες ώρες μας με εξεζητημένα χόμπι.

Και κάποια στιγμή, μπορεί να αισθανθούμε την ανάγκη να ανταποκριθούμε στην πραγματική πρόκληση της ύπαρξης: να τολμήσουμε να ακουστούμε – για κάποιους – σαν ηλίθιοι.

Κυριακή 7 Μαΐου 2023

Οι Πολωνοί που ταξιδεύουν στην Ευρώπη με ωτοστόπ!

Κάθε χρόνο, αρχές Μαϊου, 1000 Πολωνοί ξεκινούν έναν ιδιαίτερο αγώνα: να φτάσουν σε κάποιον ευρωπαϊκό προορισμό που έχει επιλεγεί, στο συντομότερο χρονικό διάστημα, ταξιδεύοντας μόνο με ωτοστόπ! 

Το Auto Stop Race είναι ένας διαγωνισμός,

Κυριακή 30 Απριλίου 2023

Πώς αποκρυπτογραφήθηκαν τα ιερογλυφικά της αρχαίας Αιγύπτου;

Το μυστήριο του αρχαίου αιγυπτιακού κόσμου ασκεί μεγάλη γοητεία σε πολλούς επισκέπτες και μελετητές. Τα γιγαντιαία μνημεία καλύπτονται από επιγραφές σε ιερογλυφικά, μια πολύπλοκη γραφή εικονιστικών συμβόλων. Η αποκρυπτογράφηση τους αποτέλεσε το κλειδί για να αποκαλυφθεί ο αρχαίος αιγυπτιακός πολιτισμός. 

Πλήθος μελετών προσπαθούσαν μάταια να μεταφράσουν τα ιερογλυφικά, έως ότου ανακαλύφθηκε η διάσημη Στήλη της Ροζέττας, το 1799 από τον στρατό του Ναπολέοντα.

Κυριακή 23 Απριλίου 2023

Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;

Η απάντηση στο ερώτημα του τίτλου είναι μια εύκολη, γενική γνώση: ο Χριστόφορος Κολόμβος. Ο διάσημος θαλασσοπόρος στις 12 Οκτωβρίου 1492 πάτησε στις σημερινές Μπαχάμες, αλλάζοντας καθοριστικά την ανθρώπινη ιστορία. 

Υπάρχουν ενδείξεις πως άλλοι ευρωπαίοι είχαν προηγηθεί -με επικρατέστερη θεωρία ότι ο Γροιλανδός Λέιφ Έρικσον έφτασε στον Καναδά τον 11ο αιώνα-, ωστόσο τα ταξίδια του Κολόμβου είναι αυτά που αδιαμφισβήτητα ξεκίνησαν τον αποικισμό της Νέας Γης. Η ανακάλυψη της αμερικανικής ηπείρου όμως κρύβει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς ο Κολόμβος δεν κατάλαβε ποτέ πως είχε βρει μια νέα ήπειρο! 

Κυριακή 16 Απριλίου 2023

Ορθόδοξη και Καθολική Εκκλησία: Σε τι διαφωνούν;

Ο Χριστιανισμός είναι η μεγαλύτερη θρησκεία, με περισσότερους από 2,4 δισεκατομμύρια πιστούς σε όλο τον κόσμο. Η Εκκλησία του, όμως, δεν είναι ενιαίο σώμα, καθώς υπάρχουν διαφορετικές πρακτικές, πεποιθήσεις και δόγματα. Ο πιο κεντρικός διαχωρισμός είναι μεταξύ της Καθολικής και της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που συχνά αναφέρεται και ως Δυτική και Ανατολική Εκκλησία αντίστοιχα. Η Ορθοδοξία είναι κυρίαρχη πίστη στην Ελλάδα,

Κυριακή 9 Απριλίου 2023

Πώς οι αισθήσεις επιδρούν στη μνήμη μας

Salvador Dali, Η εμμονή της μνήμης, 1931
Ως μνήμη μπορεί να οριστεί η ικανότητα κάποιου να αποθηκεύει, να επεξεργάζεται και να ανακτά πληροφορίες που προέρχονται από τον έξω κόσμο. Ο τρόπος να ερχόμαστε σε επαφή με τον κόσμο είναι οι αισθήσεις μας. Έτσι, θυμόμαστε με την όραση και την ακοή, αλλά και με την όσφρηση, την αφή, την γεύση. 

Κατά κανόνα βιώνουμε τον κόσμο πρωτίστως μέσω της όρασης και έπειτα μέσω της ακοής. Ωστόσο,

Κυριακή 2 Απριλίου 2023

Αποικία Ψυχοπαθών Λέρου: Το άσυλο των αζήτητων

Fransisco de Goya, The Madhouse, 1812-1819

Η διαχείριση των ψυχικά ασθενών αποτελεί διαχρονικά θέμα αντικρουόμενων απόψεων, με την φροντίδα, την απομόνωση και την καταστολή να περιπλέκονται. Στην Ελλάδα, αφορμή για την λεγόμενη ψυχιατρική μεταρρύθμιση αποτέλεσε το σκάνδαλο της Λέρου στις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν εικόνες και συνθήκες ενός τόπου ντροπής απέδειξαν την επιτακτική ανάγκη αλλαγής μοντέλου ψυχιατρικής φροντίδας και θεραπευτικής παρέμβασης.

Κυριακή 26 Μαρτίου 2023

Πώς ήξεραν οι άνθρωποι την ώρα πριν τα ρολόγια;

Ζούμε σε μια εποχή που ο προσδιορισμός του χρόνου είναι αυτονόητος. Όλο μας το ημερήσιο πρόγραμμα εξαρτάται από το τί ώρα είναι, και για να καλύψουμε την ανάγκη αυτή χρησιμοποιούμε ρολόγια τοίχου, χειρός, έξυπνα ή και κινητά τηλέφωνα. Πριν από αυτά τι χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι; 

Δεν γνωρίζουμε ποιος προσπάθησε για πρώτη φορά να δώσει δομή στη μέτρηση του χρόνου, συμπεραίνουμε εύκολα όμως πως η ανθρωπότητα

Κυριακή 19 Μαρτίου 2023

Ποιος ειναι ο Banksy;

Ο Banksy είναι ο διασημότερος καλλιτέχνης της street art παγκοσμίως, με κάθε νέα του δημιουργία να προκαλεί εντυπώσεις. Η ταυτότητά του καλύπτεται από μυστήριο, καθώς έχει επιλέξει την ανωνυμία και κάθε προσπάθεια από διάφορα μέσα να αποκαλυφθεί είναι -τουλάχιστον προς στιγμήν- ανεπιτυχής. 

Το έργο του έχει ένα πολύ προσωπικό ύφος. Χρησιμοποιεί κατά

Κυριακή 12 Μαρτίου 2023

Κίτρινος τύπος: Η δημοσιογραφία που στοχεύει στον εντυπωσιασμό

Η κίτρινη δημοσιογραφία εμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1890 στη Νέα Υόρκη και συνδέθηκε με τις τακτικές δύο εφημερίδων: της New York Journal και της New York World. Σκληροί αντίπαλοι στον εκδοτικό κόσμο αναδείχθηκαν οι δημοσιογράφοι William Randolph Hearst και Joseph Pulitzer αντίστοιχα. 

Ο Pulitzer -αυτός με το ομώνυμο βραβείο- είχε αγοράσει

Κυριακή 5 Μαρτίου 2023

Συζήτηση με ένα Chatbot: Τι ακριβώς είναι, τι κινδύνους μπορεί να κρύβει και πώς μπορεί να βοηθήσει;

Καλημέρα. Μπορούμε να κάνουμε μια συζήτηση για να γνωρίσουμε την λειτουργία σου;
Καλημέρα! Φυσικά, είμαι εδώ για να απαντήσω στις ερωτήσεις σας και να βοηθήσω στην κατανόηση της λειτουργίας μου. Μπορείτε να μου ζητήσετε οτιδήποτε θέλετε, και θα προσπαθήσω να σας βοηθήσω με τις γνώσεις μου.

Πολύ ωραία. Αρχικά, πες μου αν έχεις κάποιο όνομα. Να σε αποκαλώ με κάποιον τρόπο;
Μπορείτε να με αποκαλείτε ChatGPT, αυτό είναι το όνομα που χρησιμοποιούμε για να αναφερόμαστε σε αυτό το μοντέλο.

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2023

Γιατί ο χαμαιλέοντας αλλάζει χρώμα;

Ο χαμαιλέοντας είναι ένα ερπετό με πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Αυτό, όμως, που σίγουρα έχει προκαλέσει την μεγαλύτερη εντύπωση στον άνθρωπο και έχει συνδεθεί περισσότερο με τον χαμαιλέοντα είναι η ικανότητά του να αλλάζει χρώματα. Το κάνει, μάλιστα με μεγάλη ταχύτητα και ευκολία, καθώς χρειάζεται απλά να ρυθμίσει την φωτεινότητα στο δέρμα του. Τι σκοπούς εξυπηρετεί αυτό το βιολογικό γνώρισμα, που φαίνεται να διαθέτει μόνο αυτός στο ζωικό βασίλειο;

Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2023

16 Φεβρουαρίου - 28 Φεβρουαρίου 1923: Οι μέρες που σβήστηκαν από τον χρόνο!

Το 1923 υπήρξε μια χρονιά συντομότερη από τις άλλες για την χώρα μας.. Είναι η χρονιά που αποφασίστηκε να μεταβούμε από το Ιουλιανό στο Γρηγοριανό ημερολόγιο, αποτελώντας μάλιστα την τελευταία Ευρωπαϊκή χώρα που το κάνει. Μετά τις 15 Φεβρουαρίου ξημέρωσε η 1η Μαρτίου, και οι ενδιάμεσες μέρες δεν υπήρξαν ποτέ!

Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2023

Το δαχτυλίδι του Γύγη: Ο μύθος του Πλάτωνα για το δαχτυλίδι που σε κάνει αόρατο

Τι θα έκανες αν μπορούσες να γίνεις αόρατος;

Η αορατότητα φαίνεται να είναι κρυφή επιθυμία πολλών, ωστόσο, από τα αρχαία χρόνια, έχει εκφραστεί η σκέψη πως μια τέτοια ικανότητα στα χέρια ενός ανθρώπου θα μπορούσε να τον διαφθείρει.

Ο συλλογισμός είναι ο εξής: Αν μπορούσες να κλέψεις, να εξαπατήσεις, να παραβιάσεις οποιοδήποτε ηθικό κανόνα χωρίς κανένας να γνωρίζει πως είσαι εσύ -επομένως και χωρίς κανέναν φόβο τιμωρίας- θα έπραττες αυτό που θεωρείται σωστό και δίκαιο;

Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2023

Η Mona Lisa... σε επανάληψη ανά τους αιώνες!

Η Mona Lisa του Leonardo da Vinci είναι αδιαμφισβήτητα το πιο αναγνωρίσιμο έργο στην ιστορία της τέχνης. Όμορφη, αινιγματική, δεκτική, αλλά και λίγο απρόσιτη, η Τζοκόντα έγινε είδωλο και αποδόθηκε σε πολλές ακόμα εκδοχές στους επόμενους αιώνες. 

Το αναγεννησιακό πορτρέτο έχει καταλήξει να συμβολίζει την ίδια την τέχνη, και ένας σχολιασμός της χαρακτηριστικής εικόνας της είναι ικανός να προκαλέσει το ενδιαφέρον του κοινού, ακόμη και ανθρώπων χωρίς ιδιαίτερες καλλιτεχνικές γνώσεις. Παράλληλα, η Mona Lisa δεν καλύπτεται από

Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2023

Πότε μπορούν να περιοριστούν τα θεμελιώδη δικαιώματα;

Θεμελιώδη δικαιώματα, που κατοχυρώνονται από το Σύνταγμα, όπως η ελευθερία ή η ιδιοκτησία, δεν είναι ανεπίδεκτα περιορισμών. Πολλές φορές, μάλιστα, η κατοχύρωση ενός δικαιώματος συνοδεύεται από περιορισμούς που αφορούν ειδικά αυτό.

Στους πρώτους περιορισμούς μάς εισάγει το άρθρο 5 του Συντάγματος, διευκρινίζοντας πως ο καθένας μπορεί να ασκεί τα δικαιώματα του

Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2023

Η καταστροφή του διαστημικού λεωφορείου Challenger

Στις 28 Ιανουαρίου 1986 11:38 π.μ., το διαστημικό λεωφορείο Challenger απογειώνεται από το Cape Canaveral της Φλόριντα. Μόλις 73 δευτερόλεπτα αργότερα, εκατοντάδες θεατές βλέπουν το λεωφορείο να διαλύεται σε ένα σωρό καπνού και φωτιάς. Εκατομμύρια ακόμη παρακολουθούν τη τραγωδία σε ζωντανή τηλεοπτική κάλυψη. Η καταστροφή του Challenger, ήταν το πρώτο μεγάλο ατύχημα με διαστημικό λεωφορείο και στοίχισε την ζωή σε όλους τους επιβαίνοντες αστροναύτες.

Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2023

Ταινίες που οι θεατές μπορούσαν να τις μυρίσουν!

Σήμερα οι 3D προβολές είναι μεγάλο όπλο των κινηματογράφων για να προσελκύσουν το κοινό στις αίθουσες. Βασικό τους πλεονέκτημα το ότι ο θεατής εντάσσεσαι στο περιβάλλον της δράσης και νιώθει να ζει την ταινία στο έπακρο. Οι ήρωες περνούν δίπλα του, μπορεί σχεδόν να τους αγγίξει. Λείπει όμως μια αίσθηση.. η όσφρηση. 

Η προσπάθεια να ενσωματωθεί η μυρωδιά στις ταινίες έχει γίνει στο παρελθόν, προσφέρωντας για την εποχή τους μια αντίστοιχη εμπειρία ενσωμάτωσης. Οι ταινίες, μάλιστα, συνέδεσαν την πλοκή με το άρωμά τους... 

Κυριακή 8 Ιανουαρίου 2023

Νυμφόπετρες: To πάρκο των μυθικών βράχων

Ταξιδεύοντας στην επαρχιακή οδό Λαγκαδά - Μικρής Βόλβης, δίπλα στην πόλη της Θεσσαλονίκης και ανάμεσα στις λίμνες Κορώνεια και Βόλβη εκτείνεται μια μεγάλη πεδιάδα. Διασχίζοντάς την, όμως, εμφανίζονται επιβλητικοί, σχεδόν απόκοσμοι βράχοι, που μοιάζουν να ανήκουν σε άλλο τοπίο. Πρόκειται για το πάρκο της Νυμφόπετρας, ένα εντυπωσιακό μνημείο της φύσης, με ενδιαφέρουσα επιστημονική και μυθολογική ιστορία. 

Μέσα σε μια οριοθετημένη έκταση υψώνεται πλήθος ασβεστολιθικών βράχων, που συγκροτούν έναν ιδιόμορφο γεωλογικό σχηματισμό. Σύμφωνα με την

Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2023

Η Γιορτή των Τρελών

Όπως είναι γνωστό, ο Χριστιανισμός κατά τον Μεσαίωνα δίδασκε την αγάπη στον Θεό, την σύνεση, την ευπρέπεια, την ψυχική νηφαλιότητα. Ωστόσο, μια στο τόσο επέτρεπε στους πιστούς του να παρεκκλίνουν και να φέρονται διαφορετικά. Συγκεκριμένα, μετά την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς, ξεκινούσε το festum fatuorum, δηλαδή η Γιορτή των Τρελών, και για τέσσερις μέρες έρχονταν τα πάνω κάτω! 

Κυριακή 25 Δεκεμβρίου 2022

Πότε γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός;

Η γέννηση του Ιησού Χριστού γιορτάζεται από εκατομμύρια πιστούς στις 25 Δεκεμβρίου, μέσα σε κλίμα κατάνυξης, αδελφοσύνης και αγάπης. Μερίδα Ορθοδόξων Χριστιανών, κυρίως στην Αίγυπτο και τη Ρωσία, την γιορτάζουν στις 7 Ιανουαρίου, με την διαφορά να ωφείλεται στα ημερολόγια που υιοθετήθηκαν.

Ωστόσω, στην πραγματικότητα καμία ημερομηνία δεν είναι τεκμηριωμένη για τα γενέθλια του Ιησού, καθώς η βιβλική αφήγηση, που αναφέρει την Γέννηση, δεν προσδιορίζει την ακριβή ημέρα. Πώς αποφασίστηκε λοιπόν η ημερομηνία των Χριστουγέννων και πότε μπορεί να  γεννήθηκε πραγματικά ο Ιησούς;

Διάβασε επίσης στο Diaxroniko.eu